توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در خاک‌های منطقه صنعتی زنجان

نویسندگان

  • مهدی طاهری عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان
  • یونس یاری دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
چکیده مقاله:

آلودگی ناشی از فلزات سنگین در خاک نه تنها به‏طور مستقیم بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تأثیر می­گذارد، بلکه گزندی جدی برای سلامتی انسان با ورود به زنجیره غذایی و همچنین امنیت زیست محیطی و نفوذ در آب­های زیرزمینی بشمار می­رود. منطقه زنجان به‌واسطه دارا بودن معادن فلزات سنگین، یکی از شهر­های صنعتی ایران محسوب می­شود. هدف از این پژوهش، بررسی پراکنش غلظت برخی عناصر سنگین و تهیه نقشه آنها به­منظور شناسایی مناطق زراعی آلوده متأثر از کارخانجات صنعتی آلاینده منطقه زنجان با استفاده از زمین‏آمار بود. برای بررسی توزیع مکانی فلزات سنگین شامل روی، مس، سرب و کادمیم در منطقه زنجان، 150 نمونه خاک به­‏صورت تصادفی از عمق صفر تا 10 سانتیمتری از مجاور کارخانجات آلاینده تا اراضی زراعی پیرامونی در زمینی به وسعت تقریبی 20 هزار هکتار انتخاب شد. غلظت کل روی، مس، سرب و کادمیم نمونه­ها پس از هضم، با دستگاه جذب اتمی اندازه­گیری شد. فاکتور غنی شدن خاک (EF) برای ارزیابی شدت آلودگی فلزات سنگین محاسبه شد. پهنه‌بندی فلزات مذکور با استفاده از کریجینگ معمولی نشان داد که غلظت فلزات سنگین در بیشتر اراضی نیمه شرقی و مرکزی منطقه زنجان در بالای حد آستانه‌ خطر قرار دارند­ که به­ترتیب برای فلزات سرب، روی، مس و کادمیم دارای غلظت بیشینه 5/402، 585،670 و 5/10 میلی­گرم بر گیلوگرم است؛ لذا قسمت­های شرقی و سپس نواحی مرکزی منطقه مورد مطالعه در اولویت عملیات آب ­شویی خاک و پالایش سبز جهت بهبود آلودگی ناشی از فلزات سنگین می­باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در خاک های منطقه صنعتی زنجان

آلودگی ناشی از فلزات سنگین در خاک نه تنها به‏طور مستقیم بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تأثیر می­گذارد، بلکه گزندی جدی برای سلامتی انسان با ورود به زنجیره غذایی و همچنین امنیت زیست محیطی و نفوذ در آب­های زیرزمینی بشمار می­رود. منطقه زنجان به واسطه دارا بودن معادن فلزات سنگین، یکی از شهر­های صنعتی ایران محسوب می­شود. هدف از این پژوهش، بررسی پراکنش غلظت برخی عناصر سنگین و تهیه نقشه آنها به­منظور ...

متن کامل

فاکتورهای تأثیرگذار بر توزیع برخی فلزات سنگین با شرایط ژئوپدولوژیکی متفاوت در خاک‌های اطراف زنجان

این مطالعه با هدف ارزیابی نقش فاکتورهای خاک­سازی و شرایط مختلف ژئوپدولوژیکی بر توزیع و جزءبندی شیمیایی عناصر انجام گرفت. برای این منظور 15 خاکرخ بر روی مواد مادری مختلف شامل گرانیت (Gr)، بازالت (Ba)، آندزیت (An)، پورفیریت (Pr)، توف­های آتشفشانی (Tu)، سنگ آهک (Li)، کنگلومرا-شیل (Cg)، شیل (Sh)، فیلیت (Ph)، ماسه سنگ (Sa)، دولومیت (Do) و رسوبات آبرفتی (Qa) در اطراف زنجان حفر گردید. غلظت و توزیع عنا...

متن کامل

مطالعه مقادیر برخی فلزات سنگین در خاک‌ها و گیاهان اطراف منطقه صنعتی شهرکرد

به منظور مطالعه مقادیر فلزات سنگین در اطراف منطقه صنعتی شهرکرد، تحقیقی در سال‌های زراعی 1392-1393 و 1393-1394 انجام شد. از آنجا که دراغلب موارد گیاهانی که در خاک‌های کشاورزی حاوی فلزات سنگین می‌رویند، مقادیر بیشتری از فلزات را در بافت‌های خود ذخیره می‌نمایند، هدف اصلی از اجرای این تحقیق بررسی میزان جذب فلزات سنگین نیکل، سرب، کروم و کادمیوم در محصولات کشاورزی (گندم و کلزا) و گیاهان مرتعی (گون و ...

متن کامل

مطالعه مقادیر برخی فلزات سنگین در خاک‌ها و گیاهان اطراف منطقه صنعتی شهرکرد

به منظور مطالعه مقادیر فلزات سنگین در اطراف منطقه صنعتی شهرکرد، تحقیقی در سال‌های زراعی 1392-1393 و 1393-1394 انجام شد. از آنجا که دراغلب موارد گیاهانی که در خاک‌های کشاورزی حاوی فلزات سنگین می‌رویند، مقادیر بیشتری از فلزات را در بافت‌های خود ذخیره می‌نمایند، هدف اصلی از اجرای این تحقیق بررسی میزان جذب فلزات سنگین نیکل، سرب، کروم و کادمیوم در محصولات کشاورزی (گندم و کلزا) و گیاهان مرتعی (گون و ...

متن کامل

مطالعه مقادیر برخی فلزات سنگین در خاک‌ها و گیاهان اطراف منطقه صنعتی شهرکرد

به منظور مطالعه مقادیر فلزات سنگین در اطراف منطقه صنعتی شهرکرد، تحقیقی در سال‌های زراعی 1392-1393 و 1393-1394 انجام شد. از آنجا که دراغلب موارد گیاهانی که در خاک‌های کشاورزی حاوی فلزات سنگین می‌رویند، مقادیر بیشتری از فلزات را در بافت‌های خود ذخیره می‌نمایند، هدف اصلی از اجرای این تحقیق بررسی میزان جذب فلزات سنگین نیکل، سرب، کروم و کادمیوم در محصولات کشاورزی (گندم و کلزا) و گیاهان مرتعی (گون و ...

متن کامل

مطالعه مقادیر برخی فلزات سنگین در خاک‌ها و گیاهان اطراف منطقه صنعتی شهرکرد

به منظور مطالعه مقادیر فلزات سنگین در اطراف منطقه صنعتی شهرکرد، تحقیقی در سال‌های زراعی 1392-1393 و 1393-1394 انجام شد. از آنجا که دراغلب موارد گیاهانی که در خاک‌های کشاورزی حاوی فلزات سنگین می‌رویند، مقادیر بیشتری از فلزات را در بافت‌های خود ذخیره می‌نمایند، هدف اصلی از اجرای این تحقیق بررسی میزان جذب فلزات سنگین نیکل، سرب، کروم و کادمیوم در محصولات کشاورزی (گندم و کلزا) و گیاهان مرتعی (گون و ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 26  شماره 4.1

صفحات  223- 236

تاریخ انتشار 2017-02-19

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023